Nie da się ukryć, że Lublin posiada ogromny potencjał naukowo-badawczy. Wpływ na to ma nie tylko lokalizacja w mieście uczelni wyższych, instytutów i placówek naukowych, ale również wspierany przez miasto i biznes rozwój priorytetowych ekosystemów gospodarczych.
Synergia wynikająca ze współpracy opartej na zasadzie poczwórnej helisy prowadzi do lokalnego rozwoju gospodarczego i podniesienia konkurencyjności podmiotów gospodarczych miasta. Dlatego też tak istotna jest współpraca ośrodków akademickich, władz publicznych, środowiska biznesowego oraz organizacji pozarządowych. Wymiana pomysłów, wiedzy i doświadczeń przy potencjale badawczo-rozwojowym i innowacyjnym regionu oraz budowanie postaw obywatelskich stanowi punkt wyjścia do rozwoju Lublina oraz budowania jego międzynarodowej pozycji.
Wysokie tempo generowania wynalazków oraz innowacji odnotowywane na przestrzeni ostatnich lat w Lublinie wpłynęło na wzrost ich transferu do gospodarki. W wyniku zapotrzebowania przy największych ośrodkach akademickich miasta powstały Centra Transferu Wiedzy, które to wspomagają przedsiębiorców w nawiązaniu współpracy z ośrodkami naukowymi, koordynują realizację zleconych badań i projektów badawczo-rozwojowych, promują innowacyjne rozwiązania, przeprowadzają procesy komercjalizacji wyników badań naukowych, patentów oraz praw autorskich oraz dbają o ochronę własności intelektualnej. Integracja środowiska naukowego oraz środowiska biznesowego pozwala na szersze wykorzystanie osiągnieć naukowych, poprzez ich transfer do gospodarki.
Wśród osiągnięć naukowo-badawczych lubelskich naukowców głośnym echem odbijają się osiągnięcia Uniwersytetu Medycznego w dziedzinie medycyny, w tym mi.in. wynalezienie sztucznej kości. Znane nie tylko w Polsce, ale również w całej Europie są też lubelskie tradycje badawcze związane z technologiami fotonicznymi i światłowodowymi – prace w tym zakresie, z licznymi sukcesami, prowadzone są nieprzerwanie na UMCS. Zespół pracowników tej uczelni pobił światowy rekord rozdzielczości w mikroskopii podczerwieni oraz odkrył nową metodę obrazowania molekularnego.
Politechnika Lubelska stała się liderem pod względem liczby dokonanych zgłoszeń patentowych w 2019 roku. Biorąc pod uwagę liczbę udzielonych przez Urząd Patentowy RP patentów na wynalazki i praw ochronnych na wzory użytkowe Politechnika Lubelska okazała się jednym z najaktywniejszych podmiotów w kraju, zajmując 2 miejsce w 2019 roku. Uniwersytet Przyrodniczy poszczycić może się nowymi rasami zwierząt gospodarskich wytworzonymi lub restaurowanymi. Są to takie rasy, jak kuc feliński, świnia puławska, polska owca nizinna odmiana uhruska, krowa białogrzbieta czy kura polbar – rasy te są regularnie nagradzane na Krajowych Wystawach Zwierząt Hodowlanych. Katolicki Uniwersytet Lubelski posiada zaś rozbudowaną ofertę komercjalizacyjną, nie tylko m.in. w dziedzinie nauk prawnych, socjologicznych, psychologii, sztuce, pedagogice, ale również biotechnologii oraz ekonomii.
Główne podmioty odpowiadające za integrację środowiska naukowego oraz biznesowego w Lublinie
Przykłady innowacji
| Centrum Transferu Wiedzy i Technologii UMCS | www.biznes.umcs.pl |
| Lubelskie Centrum Transferu Technologii Politechniki Lubelskiej | http://lctt.pollub.pl/ |
| Centrum Transferu Technologii Uniwersytetu Przyrodniczego w Lublinie | https://www.up.lublin.pl/ctt/ |
| Centrum Transferu Wiedzy KUL | https://www.kul.pl/centrum-transferu-wiedzy-kul,art_31828.html |
| Centrum Transferu Wiedzy UM | http://www.portalwiedzybr.umlub.pl/ |
| Centrum Innowacji i Transferu Technologii LPNT | https://lpnt.pl/ |
Przykłady osiągnięć:
Waxo – rewolucyjny wynalazek do badania wosku pszczelego
Zasada działania analizatora została opisana w trzech międzynarodowych zgłoszeniach patentowych.
Waxo to innowacyjne, jak dotąd jedyne na świecie urządzenie do badania wosku pszczelego. Wynalazek opracowali naukowcy z UMCS. Może on zrewolucjonizować środowisko pszczelarskie. Pozwala na poprawienie kondycji pszczelich rodzin oraz zmniejszenie strat w produkcji miodu. Dzięki niemu można szybko, a jednocześnie w stosunkowo tani sposób ustalić jakość badanego wosku pszczelego pod kątem obecności sztucznych domieszek i ocenić jego przydatność, zwłaszcza w gospodarce pasiecznej. Analizator powstał dzięki współpracy wydziałów: Biologii i Biotechnologii oraz Matematyki, Fizyki i Informatyki UMCS. Autorami wynalazku są: prof. dr. hab. Mariusz Gagoś z Wydziału Biologii i Biotechnologii UMCS, dr Marek Pietrow i dr Jan Wawryszczuk z Wydziału Matematyki, Fizyki i Informatyki UMCS.
Prestiżowa nagroda za przełomową technologię w obszarze szybkiej diagnostyki nowotworowej
Prestiżowa nagroda z ramienia Komisji Europejskiej w konkursie Innovation Radar Prize 2020 w kategorii Women-led Innovation
Nagrodzono przełomową technologię w obszarze szybkiej diagnostyki nowotworowej. Chodzi o mikrosondę światłowodową, która będzie wykorzystywana w szybkiej diagnostyce nowotworów. Technologia za którą firma SDS Optic otrzymała nominację dla dr. Staniszewskiej w kategorii Women-led Innovation mogła się rozwijać dzięki otrzymanej z NCBiR dotacji wprogramie STRATEGMED. Sukces SDS Optic to również sukces pozostałych konsorcjantów zaangażowanych w realizację projektu: Uniwersytetu Medycznego w Lublinie, Uniwersytetu Przyrodniczego w Lublinie i Uniwersytetu Medycznego z Wrocławia, dzięki którym polska nauka jest dzisiaj dostrzegana i doceniana zarówno w Unii Europejskiej jak i poza jej granicami.
Ekologiczny, innowacyjny nawóz
Srebrny medal podczas Międzynarodowych Targów Wynalazków i Innowacji Intarg w Katowicach. Zespół otrzymał też statuetkę ministra rolnictwa i rozwoju wsi.
Ekologiczny bionawóz, opracowany przez naukowców z UMCS pozwala zwiększyć plony nawet o 40 proc. Innowacyjny preparat może być stosowany w uprawie roślin motylkowatych, czyli m.in. grochu, fasoli, koniczyny czy lucerny. Zawiera związki produkowane przez bakterie Rhizobium leguminosarum. W pracach kierowanego obecnie przez niego zespołu uczestniczyli także: prof. dr hab. Anna Skorupska, dr Monika Marek-Kozaczuk i dr Dominika Kidaj. Trwają rozmowy nad wprowadzeniem produktu na rynek.
Odkrycie średniowiecznej biżuterii damskiej w Czermnie
Pierwsze miejsce w kategorii „Naukowe Odkrycie Roku” w plebiscycie National Geographic TRAVELERY 2011
Prof. Andrzej Kokowski, szef Instytutu Archeologii, wraz ze swoimi współpracownikami Marcinem Piotrowskim i Arturem Troncikiem, dokonali odkrycia damskiej, srebrnej biżuterii. Jej wiek określa się na około 750 lat. Miejsce znaleziska to Czermno, gdzie przed tysiącem lat istniał gród Czerwień, stolica legendarnych Grodów Czerwieńskich. Biżuteria jest bardzo rzadkim przykładem wczesnośredniowiecznej ruskiej sztuki złotniczej.
Technologia wytwarzania polimerowych światłowodów mikrostrukturalnych
Złoty Medal z Wyróżnieniem podczas 63. Światowych Targów Wynalazczości, Badań Naukowych i Nowych Technik BRUSSELS INNOVA w Brukseli
Naukowcy z Pracowni Technologii Światłowodów UMCS opracowali technologię wytwarzania polimerowych światłowodów mikrostrukturalnych, które uznawane są za znacznie bardziej elastyczne w porównaniu ze światłowodami kwarcowymi. Ich biokompatybilność pozwala na szerokie zastosowanie od medycyny po ochronę środowiska. Dzięki nowatorskiej technologii opatentowano już kilka wynalazków zgłoszonych w Urzędzie Patentowym RP i EPO.
Wyizolowany antygen malarii
Trzecie miejsce w kategorii „Naukowe Odkrycie Roku” w plebiscycie National Geographic TRAVELERY 2011
Zespół prof. Nikodema Grankowskiego z Instytutu Mikrobiologii i Biotechnologii UMCS stworzył antygen, czyli najważniejszy składnik, który może posłużyć do produkcji szczepionki na malarię. Antygen opracowany przez lubelskich naukowców może działać na każde stadium rozwojowe zarodźca malarycznego i jako taki zastosowany w szczepionce dawałby szanse na uzyskanie pełnej odporności u człowieka.
Unowocześniony kabestan
Brązowy Medal na 43. Międzynarodowej Wystawie Wynalazczości, Nowoczesnej Techniki i Wyrobów – Geneva Inventions 2015,
Główna nagroda w V edycji ogólnopolskiego konkursu „Student-Wynalazca”
Łukasz Sadurski, student Politechniki Lubelskiej jest współtwórcą kabestanu. Praca nad unowocześnieniem wynalazku trwała trzy lata i była przedmiotem pracy inżynierskiej. Kabestan to rodzaj wyciągarki cumowniczej, stosowanej na jachtach do tzw. wybierania lin, łańcuchów i cum. Nowatorskie w projekcie jest połączenie mechanizmu klasycznego kabestanu z systemem blokującym linę za pośrednictwem sprzęgła przeciążeniowego. Ulepszony kabestan może być stosowany w praktycznie każdym jachcie, zarówno w małych sportowych jednostkach, jak i takich, które czekają na długie rejsy oceaniczne.
Metoda i urządzenie do pomiaru tarcia ślizgowego kabli światłowodowych podczas montażu
Złoty Medal z Wyróżnieniem podczas 63. Światowych Targów Wynalazczości, Badań Naukowych i Nowych Technik BRUSSELS INNOVA w Brukseli
Prof. Tomasz Klepka wraz z zespołem opracowują prototyp urządzenia do pomiaru tarcia ślizgowego kabli światłowodowych. Pozwoli ono porównywać różne kable światłowodowe. Na podstawie otrzymanych wyników dobierane będą właściwości warstw osłonowych kabli do określonych zastosowań. Wykorzystanie tego nowatorskiego urządzenia może okazać się przydatne w diagnostyce medycznej.
Metoda tworzenia porowatych kompozycji polimerowych z żelazem i miedzią
Srebrny Medal na 63. Światowych Targach Wynalazczości, Badań Naukowych i Nowych Technik BRUSSELS INNOVA w Brukseli,
Nagroda otrzymana podczas X edycji gali Bene Meritus Terrae Lublinensi
Dr inż. Aneta Tor-Świątek i dr inż. Tomasz Garbacz z Katedry Procesów Polimerowych Wydziału Mechanicznego Politechniki Lubelskiej stworzyli masę z tworzywa sztucznego, która jest lżejsza od plastiku, ma gąbczastą strukturę. Dzięki zatopionych w niej fragmentach miedzi i żelaza posiada nowe, nieuzyskiwane dotychczas w tworzywach właściwości, takie jak przewodnictwo magnetyczne, elektryczne i cieplne, które mogą być istotne między innymi w elektronice, elektrotechnice czy oczyszczaniu ścieków.
Kompozyt kościozastępczy – „sztuczna kość”
Medal za Najlepszy Wynalazek opracowany przez Kobietę Wynalazcę przyznany przez Światową Organizacja Własności Intelektualnej (WIPO),
Grand Prix Europejskiej Izby Francuskich Wynalazców,
Złoty Medal z Wyróżnieniem na 62. Światowych Targach Wynalazczości, Badań Naukowych i Nowych Technik BRUSSELS INNOVA w Brukseli
Prof. dr hab. Grażyna Ginalska wraz z zespołem wytworzyła biomateriał kościozastępczy, biozgodny i bioaktywny wobec tkanki kostnej organizmu. Znajduje on zastosowanie w stomatologii implantacyjnej i ortopedii. W okresie dwóch lat (2013-2014) przeprowadzono obserwacje kliniczne materiału implantacyjnego. Zabiegi z udziałem nowego materiału dotyczyły wypełnień zębodołów, leczenia przetok, wypełnień ubytków kostnych powstałych w wyniku urazów kończyn. Biomateriał, po implantacji u pacjentów, wykazywał pozytywne efekty takie jak: nietoksyczność, stopniowa biodegradowalność i postępująca odbudowa kostna. „Sztuczna kość” posiada patent europejski i jest prawnie chroniona na terenie całej Unii Europejskiej.
Nowatorska metoda wytwarzania ektoiny
Utworzenie konsorcjum, pod nazwą: „Biotechnologia metanowa dla rozwoju województwa lubelskiego”
Zespół naukowców z Katedry Biochemii i Chemii Środowiska KUL, pod kierunkiem prof. Zofii Stępniewskiej opracował oraz opatentował metodę na pozyskiwanie ektoiny wyprodukowanej przez bakterie metanotroficzne. Jest ona tańsza niż metoda oparta na procesie syntezy chemicznej, a ektoina pozyskana w ten sposób ma wyższy poziom czystości. W medycynie ektoina wykorzystywana jest m.in. przy radio- i chemioterapii. Zwiększa też immunoodporność na wirusa HIV. Może być również pomocna w terapii choroby Alzheimera, leczeniu marskości wątroby, alergii.
Badania nad owsem odpornym na atakujące go grzyby
Grant w wysokości ponad miliona złotych w konkursie Narodowego Centrum Badań i Rozwoju
Dr Sylwia Okoń z Uniwersytetu Przyrodniczego w Lublinie prowadzi badania nad identyfikacją nowych, efektownych genów odporności na choroby grzybowe w owsie. Opracowuje także markery DNA służące do ich identyfikacji. Podobne badania prowadzone są jeszcze tylko w jednym miejscu w Europie – w Niemczech. Ulepszone zboże ma być nie tylko zdrowsze, ale też bardziej ekologiczne. Dr Sylwia Okoń chce wyeliminować dwa rodzaje grzybów atakujących owies: mączniaka prawdziwego oraz rdzę koronową, które w niektórych latach zmniejszają wielkość plonów nawet o połowę.
Opracowanie technologii autobusowych struktur fotowoltaicznych
Od 2013 roku po ulicach Lublina jeżdżą autobusy wyposażone w eksperymentalne układy.
Prof. Mirosław Wendeker z Katedry Termodynamiki, Mechaniki Płynów i Napędów Lotniczych Politechniki Lubelskiej opracował technologię wykorzystującą ogniwa fotowoltaiczne do pozyskiwania energii elektrycznej w autobusach miejskich. Według wyliczeń twórcy pomysłu, ogniwa będą w stanie pokryć od 15 do 25% zapotrzebowania autobusu na energię elektryczną. Szacuje się, że w ciągu roku autobus z takimi ogniwami zużyje od 4,5 do 5% mniej paliwa, co da w ciągu roku ok. 10 tys. zł oszczędności na jednym pojeździe. Obecnie prowadzone są pomiary w tym zakresie.
